Meirlaen Revoluties in de klas

Secundair geschiedenisonderwijs in de Zuidelijke Nederlanden, 1750-1850
01. Auflage 2014
ISBN: 978-94-6166-144-9
Verlag: Leuven University Press
Format: PDF
Kopierschutz: Adobe DRM (»Systemvoraussetzungen)

E-Book, Dutch, Flemish

Verrassend portret van de politieke debatten en didactische praktijk in het eerste geschiedenisonderwijs
Tussen 1750 en 1850 vormden de Zuidelijke Nederlanden het toneel van verschillende politieke omwentelingen. De Oostenrijkse, Franse revolutionaire, Napoleontische, Hollandse en Belgische bestuurders volgden elkaar in een snel tempo op. In het kader van de beoogde bestuurlijke centralisatie, stond het onderwijs tijdens deze regimewissels telkens bovenaan de politieke agenda. Vooral over het curriculum voor het secundair onderwijs werd hevig gediscussieerd. Revoluties in de klas gaat uitvoerig in op deze debatten, en laat zien hoe het vak geschiedenis vorm kreeg en tegelijkertijd ingang vond in het secundair onderwijs. Centraal staat de vraag hoe de opeenvolgende politieke revoluties de didactiek en inhoud van het vroegste geschiedenisonderwijs hertekenden.

Matthias Meirlaen schetst een rijk beeld van niet enkel de politieke debatten, maar ook van de verhalen en praktijken in het vroegste geschiedenisonderwijs van de Zuidelijke Nederlanden. Hij laat zien hoe oude didactische gebruiken voortleefden, wijst op de subtiele betekenisverschuivingen in de historische beeldvorming, en brengt de vaak verrassende persoonlijke invulling van leraren in de praktijk aan het licht. De lezer krijgt zo een geschakeerd zicht op de veelvormige dynamiek die het geschiedenisonderwijs tijdens de periode van de revoluties kenmerkte.

Deze publicatie is GPRC-labeled (Guaranteed Peer-Reviewed Content).

Autoren/Hrsg.

Meirlaen, Matthias

Fachgebiete

• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtliche Themen Mentalitäts- und Sozialgeschichte

Inhaltsverzeichnis

Inhoudstafel
Dankwoord Afkortingen
InleidingOnderwijsgeschiedenis en geschiedenis van de historiografie Geschiedenis van het geschiedenisonderwijsHet kluwen van het geschiedenisonderwijs
Deel I Geschiedenis in het curriculum. De Theresiaanse onderwijshervorming (1750-1794)
Hoofdstuk 1 Geschiedenis op het programmaStemmen voor vernieuwing Hervormingen in individuele scholenDe Theresiaanse onderwijshervorming
Hoofdstuk 2 Eruditie en moraal. Een christelijk geschiedverhaalDaniëls profetie en de structuur van de universele geschiedenisDe ontdekking van de Belgische geschiedenis'Een chaotisch geheel van slecht gekozen compilaties'
Hoofdstuk 3 Gedicteerde chronologische modellen. De lespraktijkEen gedicteerd verledenChronologische modellenPersoonlijke accenten
Deelbesluit Deel II Een revolutionair experiment. Geschiedenis aan de écoles centrales (1794-1802)
Hoofdstuk 4 Empirisme, reflectie en kritiek. Het revolutionair experiment Een nieuwe verhouding tussen geschiedenis en LatijnHet kritisch denken en de beschavingsgeschiedenisLessen historische methode. Het experiment van de normaalschool
Hoofdstuk 5 De voortgang van het menselijk vernuft. Het filosofische geschiedverhaalHet antieke Azië. Een onredelijk tijdvakGrieken en Romeinen. Vrijheidsgeest en klassieke historiografieModerne geschiedenis en vooruitgang
Hoofdstuk 6 De vruchten van het experiment. Een geslaagd project? De nieuwe vakleraren en hun leerlingenFilosofische geschiedenis in de Zuidelijke NederlandenHet oude dictaat en didactische vernieuwingen
Deelbesluit
Deel III Symbiose tussen oud en nieuw. Geschiedenisonderwijs onder Napoleon en Willem I (1802-1830)
Hoofdstuk 7 Napoleon en de hervorming tussen oud en nieuwDe terugkeer naar een bijvakMilitair-politieke feitengeschiedenisWeerstand in het veld? Geschiedenis, de klassieke humaniora en de praktijk Hoofdstuk 8 Nieuwe handboeken onder Willem I. Oude verhalen aangepastOnderwijshervormingen, oude praktijken en nieuwe handboekenDe revolutie als godsbewijs. Loriquets handboekenreeksNieuwe Belgische geschiedenissen. Een wisselend eindpunt
Hoofdstuk 9 Geschiedenis als bindmiddel? Het beleid van Willem I en de praktijkGeschiedenis in het vizier van de inspectieEen Algemeen-Nederlands geschiedverhaal?Een onveranderde praktijk
Deelbesluit Epiloog De veelvormigheid van het geschiedenisonderwijs (1830-1850)Professionalisering van het vakDe dynamiek in het veldVier spanningsvelden
BibliografieOnuitgegeven bronnenUitgegeven bronnenWerken
Index

Über Autor(innen)

Meirlaen, Matthias
Matthias Meirlaen is doctor in de geschiedenis. Hij is als research fellow verbonden aan de Onderzoekseenheid Cultuurgeschiedenis vanaf 1750 van de KU Leuven en als postdoctoraal onderzoeker werkzaam aan het Institut de Recherches Historiques du Septentrion van de Université Lille 3 (Frankrijk).