E-Book, Spanisch, 256 Seiten
Reihe: Universidad
Romero / Alonso / Urrutia Estructura modular, metodologías activas y compromiso social en innovación educativa universitaria
1. Auflage 2023
ISBN: 978-84-19506-38-2
Verlag: Ediciones Octaedro
Format: EPUB
Kopierschutz: 6 - ePub Watermark
La experiencia de la Facultad de Educación de Bilbao, UPV/EHU (2011-2021)
E-Book, Spanisch, 256 Seiten
Reihe: Universidad
ISBN: 978-84-19506-38-2
Verlag: Ediciones Octaedro
Format: EPUB
Kopierschutz: 6 - ePub Watermark
Asier Romero. Profesor titular en el Departamento de Didáctica de la Lengua y la Literatura. Exdecano de la Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU). Israel Alonso. Profesor en el Departamento de Didáctica y Organización Escolar de la Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU). Ana Urrutia. Profesora en el Departamento de Didáctica de la Expresión Musical, Plástica y Corporal de la Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU). Naiara Berasategi. Profesora agregada en el Departamento de Didáctica y Organización Escolar de la Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU). Monike Gezuraga. Profesora agregada en el Departamento de Didáctica y Organización Escolar de la Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU). Nahia Idoiaga. Profesora agregada del Departamento de Psicología Evolutiva y de la Educación. Vicedecana de Coordinación de Grado, Postgrado y Proyectos Fin de Carrera de la Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU).
Autoren/Hrsg.
Weitere Infos & Material
1
Gizarte Hezkuntza Graduko bigarren moduluko ikasle eta irakasle taldearen ebaluazioen azterketa: egungo kezkak eta aurrera begirako erronkak
SAIOA BILBAO URQUIDI
AMAIA EIGUREN MUNITIS
KARMELE ARTETXE SANCHEZ
Facultad de Educación de Bilbao (UPV/EHU)
Sarrera
Artikulu honetan UPV/EHUko Bilboko Hezkuntza Fakultatean eskaintzen den Gizarte Hezkuntza Graduaren bigarren moduluaren hamaika urteko ibilbidea aztertzen da. Horretarako lehenik eta behin aipatutako graduaren eta moduluaren ezarpena azaltzen da, eta ondoren moduluan parte hartu duten ikasle eta irakasleen lekukotza desberdinak ikertuz, moduluko egungo kezkak eta aurrera begirako erronkak planteatzen dira.
Gizarte Hezkuntzako diplomatura 1995-1996 ikasturtean abiatu zen UPV/EHUko Bizkaiko Campusean. Goi-mailako Hezkuntzaren Europako Esparruaren baitan, 2010-2011. ikasturtean Gizarte Hezkuntza diplomaturak gradu egitura hartu zuen. Ordutik gradua 4 urtetan gauzatzen da (60 kreditu bakoitzeko) eta guztira 240 kredituk (ECTS) osatzen dute. Gipuzkoako Campusean Hezkuntza, Filosofia eta Antropologia Fakultatean aipatutako gradua ikasteko aukera ere badago. Kasu honetan lehen eta bigarren mailako irakasgaiak eta moduluak Gizarte Hezkuntza zein Pedagogia graduko ikasleek konpartitzen dituzte.
Diplomaturatik gradurako ikasketa plangintzaren diseinuan, unibertsitateko batzordean parte hartu zuen Gizaberrik-Euskadiko Gizarte Hezitzaileen Elkarteak (1995. urtean sortua) egun Gizarte Hezitzaileen Elkargoa. López i Zagirre eta Quetglas-en (2014) arabera, nahiko gertaera ez ohikoa izan zen, Espainiako beste unibertsitateetan halako lotura organikorik ez zelako eraiki alor akademiko eta profesionalaren artean (Alonso, 2015; Amez et al., 2008). Hortaz, UPV/EHU gradua bereziki sortu zen Gizarte Hezkuntzaren errealitatearekin eta esparru profesionalean zeuden erronkei erantzuteko. Horregatik graduan hainbat testuingurutan gizarte eta hezkuntzaren arloan esku hartzeko prozesuak aztertzen, ebaluatzen eta diseinatzen dira, nola taldeentzat, hala banakoentzat, eta berebiziko arreta eskainiz premia handienak dituzten pertsonei edo gizartean baztertuak izateko arriskuan daudenei. Era berean, behar handiena duten pertsonen zein kolektiboen bizi kalitatea hobetzen laguntzeko beharrezkoak diren tresnak lantzen dira. Beraz, ikasleek helburu horiek lortzeko, ezinbestekoa dute gizarte hezkuntzaren esparru desberdinekin kontaktu zuzena izatea eta horregatik hain zuzen ere, 2010-2011. ikasturtean graduaren egitura berria abiatu zenetik, irakasgaiak modu isolatuan ez lantzeko, ikasturte guztietan modulu-egitura bat ezarri zen eta modulu bakoitzean ikasleek Moduluko Diziplinarteko Jarduera (MDJ) bati aurre egin behar diote, irakasgai bakoitzaren % 15eko lan karga suposatzen duena (Arbizu et al., 2012). MDJren bidez, ikasleei arazo erreal desberdinak proposatzen zaizkie. Modulu horiek lauhilabetea osatzen duten irakasgaiek biltzen dituzte, eta irakasgaietako irakasleek moduluko irakasle taldea. Irakasgaien eta irakasleen arteko koordinazioa bermatzeko, modulu bakoitzean koordinatzaile bat izendatzen da. Modulu guztietako koordinatzaileek Koogizarte lan-batzordearen parte dira tituluaren koordinatzaile, ikasleen, administrazio eta zerbitzuetako langileen (AZP) eta ikastetxeko dekanotza-taldearen ordezkariekin batera. Lan-batzorde honen helburua graduaren gertatzen diren aldaketa, berrikuntza eta hausnarketak modu koordinatu eta bateratuan gauzatzea da. Hartara, gizarte hezkuntza lanbidearekiko hurbiltasuna bermatzen da ikasleek profesionaltasunaren bidean kasu errealen gaineko gaitasunak eskura ditzaten hausnarketa prozesuen bidez.
Orotara zazpi moduluk osatzen dute UPV/EHUko Bilboko Hezkuntza Fakultateko Gizarte Hezkuntzako Gradua, bi ikasturte bakoitzeko, azken ikasturtean izan ezik, bakarra baitago. Gure artikulu honetan aztertuko dugu bigarren moduluaren (1. ikasturtea, 2. lauhilekoa) ibilbidea, arreta berezia jarriz, ikasleek eta irakasleek urtero egindako moduluko ebaluazioetan, horregatik segidan bigarren modulua zertan datzan azalduko da.
Bigarren moduluari «Hezkuntza Lanbideak» deritzo eta hain zuzen ere, modulu honekin lotutako MDJa gai zentral horrekin lotuta dago eta ikasleen ondoko gaitasun hauek garatzea bilatzen du:
1. Hezkuntza arloko profesionalen jarduera-eremu desberdinetako gizarte eta hezkuntzako ekintzak interpretatzeko orduan argudio hezigarriak lantzea.
2. Hezitzailearen oinarrizko ezaugarriak hezkuntza arloko lanbideekin eta lanbide horiek egun duten garapenarekin erlazionatzea.
3. Giza eskubideekin, genero ikuspegiarekin eta erantzukizun profesionalarekin lotutako printzipio etiko eta deontologikoetan oinarritutako hezkuntza-iritziak sortzea.
4. Komunikazioaren oinarrizko elementuak identifikatzea eta maneiatzea.
5. Ideiak era antolatu batetan adieraztea, komunikazioaren printzipioak eta osagaiak erabiliz..
6. Idatzizko dokumentuak egitea, teoria zientifiko hezitzaileetan oinarrituta dauden ideiak aipatuz eta egitura eta forma aldetik, idazkera akademikoaren arauak jarraituz.
7. Ikasketarekin lotutako jarduera eta egitekoei dagokienez, jarrera aktibo eta erantzulea erakustea.
8. Taldea lanean zentratzea, lanerako denbora erregulatzea eta atazara mugatzea.
Aipatutako zortzi gaitasunak eskuratzeko, irakasle taldeak irakaskuntza-ikaskuntza metodologia aktiboen aldeko apustua egin zuen, zehazki Arazoetan Oinarritutako Ikaskuntza metodologia (aurrerantzean, AOI). Metodologia honetan arazo bat zehatz eta erreal batetik abiatuta, ikasleek, taldeka lan eginez, eta talde barruan modu kooperatiboan jardunez, irakasle taldeak planteatutako problema aztertu eta irtenbidea topatu behar dute (Restrepo, 2005). Arazoaren analisi zein irtenbide bat proposatzeko, ezinbestekoa dute, moduluko irakasgai desberdinen edukien integrazioa. Ikasle talde bakoitzak kooperatiboki eta modu autonomoan lan egiten du, taldearen eta bertako kideen ikaskuntza autorregulatua ahalbidetuz. Taldeak erreferentziazko irakasle bat du prozesuan laguntzeko, bidelagun gisa jarduten duena, bai taldea orientatzen prozesu osoan zehar, bai behatzen ere moduluko gaitasunak eskuratzen ari diren (Gil-Galván, 2018). Hortaz, bigarren moduluko MDJren hautu metodologikoak ikasleen ikaskuntza esanguratsua eta autonomoa ahalbidetzen du unibertsitatearen IKD marko pedagogikoarekin bat eginez eta moduluko gaitasunak eskuratzea bermatzen du.
Modulu honetan zehaztutako gaitasunak eskuratzeko, AOI metodologia erabiliz bi arazo aztertzen dituzte ikasleek lauhilekoan zehar, eta arazo bakoitzarekin gutxienez 3 aldiz bilduko dira tutorearekin. Fakultateko webgunean argitaratutako moduluko gidan zehaztuta dago arazo bakoitzarekin jarraituko beharreko prozedura eta taiutu beharreko txostena, baita bere ebaluaziorako irizpideak ere.
Laburbilduz, ikasleek arazoen azterketarako, hipotesien finkapenerako eta konponbiderako jarraitu beharreko prozedurak zenbait pausu edo etapa ditu (Morales & Landa 2004): arazoa identifikatzea, prestakuntza-beharrizanak detektatzea, lan-egitasmoa prestatzea, erabakiak hartzea eta, azkenik, arazoa ebaztea. Arazo jakin baten aurrean konponbide bat baino gehiago egon daiteke; horregatik, konponbide bakarra aztertzea baino, puntu horretara iristeko ikasle taldeak egin duen ibilbidea azaleratzeari garrantzia ematen zaio metakognizioa sustatze aldera.
Moduluko irakasle taldeak MDJrako landu beharreko arazoak zehazten ditu. Arazoen idatzizko azalpena irakasle taldeak prestatu arren, ernamuina profesionalek kontatutako kasu errealak dira eta hezkuntza lanbideen egunerokoarekin zerikusia dute. Orain dela hamaika urte lehen irakasle taldeari egokitu zitzaion AOI metodologiaren bitartez MDJan landuko ziren lehen arazoen prestaketa. Horretarako gizarte hezitzaile batekin bildu ziren eta handik atera zituzten lehen arazoak eta taldeko kide batzuk AOIri buruzko formazioa jaso zuten. Metodologia honek arrazonamendu kritikoarekin erlazio zuzena duen heinean, moduluaren gai zentralarekin kokatzea ahalbidetzen zuen, hezkuntza lanbideak, hain zuzen ere. Profesional baten arazo bat errealitate konkretu batetan kokatzea suposatzen baitu.
Helburuak eta metodoa
Lan honen helburua Bilboko Hezkuntza Fakultateko Gizarte Hezkuntza graduko bigarren moduluaren azken hamaika urte hauetako ibilbidearen analisi bat egitea izan da, moduluan egin beharreko hobekuntzak detektatzeko eta etorkizuneko erronkak identifikatzeko. Gure helburuak erdiesteko bi informazio iturri erabili ditugu: bata, dokumentala, eta bestea, sakoneko elkarrizketa.
Azterketa dokumentalerako, hamaika urteko ibilbide honetan moduluko irakasle taldeak sortutako dokumentazioa (gidak, aktak, txostenak...) erabili da baita irakasle, zein ikasleek urtero egindako ebaluazioak ere. Ikasleen ebaluazioak urtero urtero metodologia berdinarekin jaso dira: taldekatze naturala abiapuntu hartuta, eztabaida taldeak egin dira ondoko hiru galdera blokeen inguruan: i) modulua; honen alderdi positibo eta negatiboak; ii) MDJ; honen alderdi positibo eta negatiboak; iii) klase giroa, ikasleon inplikazioa; alderdi positibo eta negatiboak. Ikasle talde bakoitzak bere erantzunak idatziz jasotzen zuen eta ondoren, saio berdinean, baina modu irekian, solasaldi gisa, talde handiarekin, hau da, beste ikaskide eta moduluko irakasle taldearekin, konpartitzen zuen talde txikian aipatutakoak. Saio honetatik abiatuta, eta bertan bai idatziz, bai ahoz jasotakoarekin, irakasle taldeak berreraikuntza...
